
मुंबई, डिसेंबर २०२३ – राष्ट्रीय अपराध नोंदवही ब्यूरो (NCRB) च्या Crime in India 2022 अहवालानुसार, महाराष्ट्रातील अत्याचार, खून, बलात्कार आणि दंग्यांच्या घटनांमध्ये घडामोडी चिंताजनक पातळीवर पोहोचल्या आहेत.
दंगे – सर्वाधिक, एकतर रेकॉर्ड
-
वर्ष 2022 मध्ये, महाराष्ट्रामध्ये 8,218 दंग्यांच्या (धार्मिक, राजकीय, जातीय व इतर) घटना नोंदवण्यात आल्या, हा आकडा देशात सर्वाधिक आहे.
-
यापैकी 28 घटना धार्मिक-विरोधातील, 75 राजकीय, तर 25 जातीय संघर्षाशी संबंधित होत्या.
खून आणि बलात्कार – विचार करायला लावणारी वाढ
-
महाराष्ट्रामध्ये 2022 मध्ये 2,295 खुन नोंदवण्यात आले, ज्यामुळे राज्य खूनांच्या बाबतीत देशात तिसऱ्या स्थानावर आहे .
-
बलात्काराच्या घटनांमध्ये चौथा क्रम, ज्यांत महाराष्ट्रात 2,904 केसेस नोंदवल्या गेल्या, हे राज्य राजस्थान, मध्यप्रदेश आणि उत्तरप्रदेश यांनंतर आहे.
अनुसूचित जाती / जमाती विरोधातील अत्याचार
-
अनुसूचित जातींच्या विरोधात महाराष्ट्रात नोंदल्या गेलेल्या अत्याचारांच्या घटनांचा आकडा 2,743 होता, जो मागील दोन वर्षांपेक्षा वाढलेला आहे (2020 मध्ये 2,569; 2021 मध्ये 2,503)
-
यातील 76 हत्या अनुसूचित जातीला संबंध असणाऱ्या व्यक्तींच्या विरोधात केल्या गेल्या, तर पुण्यामध्ये 61, मुंबईत 58 आणि नागपुरात 35 अशी नोंदी झाली आहेत.
-
अनुसूचित जमातींच्या विरोधात देखील घटनांची संख्या वाढली आहे – 742 घटना 2022 मध्ये नोंदल्या गेल्या आणि महाराष्ट्र जमातीतील अत्याचारांमध्ये चौथ्या क्रमावर आहे. ज्यात 26 खुन, 19 खुनाचा प्रयत्न, 163 महिलांसोबत लैंगिक अभद्रता, व 42 लैंगिक छळाच्या घटना समाविष्ट आहेत.
- महाराष्ट्रात शांततेला बाधा, विविध स्वरूपातील हिंसा आणि अत्याचाराच्या घटनांमध्ये सातत्याने वाढ होत आहे. विविध स्तरांवरील अशा धोकादायक परिस्थितींकडे राज्य सरकार आणि कायदा पोलीस यंत्रणांनी त्वरित आणि प्रभावी कारवाईची गरज आहे. न्यायालयीन प्रक्रियेतून दोषींना कठोर शिक्षा, दलित-आदिवासी समुदायांच्या सुरक्षेसाठी विशेष योजना, तसेच नागरिकांमध्ये जागरूकता आणि मदत यंत्रणा मजबूत करणे अत्यावश्यक आहे.