🗓️ २९ सप्टेंबर २०२५ रोजी महान विपश्यना आचार्य, परम पूज्य गुरुदेव श्री सत्यनारायण गोयंका जी यांच्या १२व्या पुण्यतिथी निमित्त त्यांना कोटी कोटी नमन अर्पण करण्यात आले.
गुरुदेव गोयंका जींनी जगभरात विपश्यना ध्यानाचा प्रसार करून लाखो साधकांना अंतर्मनाची शांती, सत्य आणि करुणेचा मार्ग दाखविला. त्यांच्या मार्गदर्शनाखाली स्थापन झालेल्या विपश्यना केंद्रांमुळे आजही असंख्य लोक ध्यान साधना करून जीवनमूल्यांचा स्वीकार करत आहेत.
प्रारंभिक जीवन
सत्यनारायण गोयंका यांचा जन्म ३० जानेवारी १९२४ रोजी म्यानमार (त्या काळी बर्मा) येथील मंडाले शहरात एका पारंपरिक मारवाडी व्यापारी कुटुंबात झाला. धार्मिक वातावरणात लहानाचे मोठे झालेले गोयंका यांचे बालपण बर्मी संस्कृती व परंपरांच्या सहवासात गेले. लहानपणापासूनच त्यांच्यात नेतृत्वगुण आणि व्यवसायिक बुद्धिमत्ता दिसून येत होती.
विपश्यनेशी झालेली गाठ
यशस्वी व्यापारी असूनही गोयंका यांना अनेक वर्षे तीव्र डोकेदुखी व आरोग्यसमस्या भेडसावत होत्या. जगभरातील वैद्यकीय उपचार करूनही त्यांना दिलासा मिळाला नाही. या शोधयात्रेत त्यांची भेट १९५५ मध्ये महान बर्मी विपश्यना आचार्य सयागी यू बा खिन यांच्याशी झाली. विपश्यना साधनेच्या सरावामुळे त्यांच्या शारीरिक त्रासातून मुक्ती मिळाली आणि मानसिक शांतीचा दरवाजा उघडला.
भारतात विपश्यना प्रसार
गुरुंच्या आदेशानुसार १९६९ मध्ये गोयंका भारतात आले. त्यांनी आपल्या मातृभूमीत विपश्यना ध्यानाचा व्यापक प्रसार करण्याचे कार्य हाती घेतले. इगतपुरी (नाशिक, महाराष्ट्र) येथे त्यांनी स्थापन केलेले धम्मगिरी विपश्यना आंतरराष्ट्रीय केंद्र आज जगातील सर्वात मोठे व प्रमुख विपश्यना केंद्र म्हणून ओळखले जाते.
जागतिक प्रभाव
गोयंका यांनी ४५ वर्षांहून अधिक काळ विपश्यना ध्यान शिकवले. त्यांच्या मार्गदर्शनाखाली जगभरात १२० पेक्षा जास्त विपश्यना केंद्रे स्थापन झाली. जगातील लाखो लोकांनी या साधनेचा लाभ घेतला. ते कोणत्याही पंथ, जात, धर्म वा समाजाला न बघता — शुद्ध धर्म, म्हणजेच धम्म शिकवण्याचे काम करत राहिले.
साहित्य व योगदान
गोयंका यांनी अनेक प्रवचने, ग्रंथ व ध्वनिमुद्रित साधना सत्रांद्वारे विपश्यनेचा संदेश पोचवला. त्यांनी बौद्ध धम्माचा मूलभूत सार लोकांपर्यंत पोहोचवला — सील, समाधी आणि प्रज्ञा.
महान स्मृती
२९ सप्टेंबर २०१३ रोजी गोयंका यांचे इगतपुरी येथे निधन झाले. पण त्यांनी दाखवलेला ध्यान, करुणा व सत्याचा मार्ग आजही असंख्य साधकांना जीवनाला नवा अर्थ देतो.
🙏 परम पूज्य गुरुदेव एस. एन. गोयंका यांना कोटी कोटी नमन 🙏
About the Author
